قدس آنلاین- یکی از حساس‌ترین و هیجان‌انگیزترین لحظات در زندگی هر پدر و مادری، لحظه انتخاب نام فرزند است. البته اگر دقیق‌تر نگاه کنیم، این لحظه همان‌قدر که برای والدین حساس است برای فرزند و آینده او هم حساس و مهم است.
بدون شک، نام هر فردی در زندگی او، شخصیتش و حتی آینده و سرنوشت او تأثیر بسزایی دارد. یک نام ممکن است به فردی اعتماد به نفس بدهد یا فردی را دچار سرخوردگی و مشکل کند. بنابراین همان‌طور که در احادیث نیز تأکید شده است، انتخاب نام خوب، یکی از اولین حقوق فرزندان بر پدر و مادر است.
نکته جالب و قابل تأمل اینجاست که در سالهای گذشته توجه و تمایل والدین به نام‌های اسلامی و اهل بیتی خیلی زیاد شده و تقریباً در همه آمارهای اعلامی از سوی سازمان ثبت احوال کشور، این نام‌ها با اختلاف زیاد در صدر اسامی انتخابی از سوی مردم قرار دارند.
سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور آخرین آمار فراوانی نام‌ها را که مربوط به ۹ماهه اول سال جاری است برای پسران به ترتیب؛ امیرعلی، علی، محمد، ابوالفضل، امیرحسین، محمدطاها، امیرعباس، حسین و کیان برشمرده است. برای دختران نیز به ترتیب فاطمه، زهرا، حلما، زینب، یسنا، نازنین زهرا، آوا، ریحانه و رها بیشترین انتخاب‌ها بوده است.
* دوست داشتم نامم «عبدالله» بود!
کیومرث فاضلی مهندس رایانه، یکی از افرادی است که می‌گوید اگر انتخاب با خودش بود، دوست داشت نامش «عبدالله» باشد. او می‌افزاید: به نظرم نام افراد در شخصیت و زندگی آنها اثر دارد و می‌تواند عملکرد آنها را جهت بدهد. مثلاً کسی که اسمش «حسین» است، اگر بیشتر از بقیه افراد تحت تأثیر شخصیت صاحب نامش قرار نگیرد، سرانجام روزی تحت‌الشعاع این نام نورانی قرار خواهد گرفت و اگر راهش راه نادرستی باشد به برکت نامش تغیر مسیر خواهد داد؛ البته شاید نه همه افراد ولی بیشتر افراد این‌گونه‌اند.
فاضلی، داستان جالبی هم درباره نامگذاری فرزندان دوقلویش دارد؛ او که نام دو دخترش را زینب و کوثر گذاشته، دلیل این انتخاب را علاقه به اهل بیت(ع) و معنای زیبای این نام‌ها برمی‌شمارد و می‌گوید: البته به اجبارِ خانواده همسرم قرعه‌کشی کردیم. در بین ۱۴ زوج نام که فقط این زوج (زینب و کوثر) انتخاب خودم بود و ۱۳ زوج دیگر انتخاب خانواده همسرم بود، به لطف خدا همین دو نام از قرعه بیرون آمد و دخترانم شدند زینب و کوثر!
* از والدینم تشکر میکنم
محمد مشهدی که یک کارمند است نیز با اشاره به اینکه انتخاب نام نیکو برای فرزندان از حقوق فرزند بر والدین است می‌گوید: من واقعاً از والدینم تشکر میکنم که نام محمد را برایم انتخاب کردند. این نام نیکو در همه عمرم برای من قوت قلب بوده و افتخار میکنم که نام زننده یا تحقیرآمیزی ندارم کما اینکه در این دوره نام‌های زیادی شنیده می‌شود که بسیار دور از ذهن است یا گاهی باعث تعجب و خنده دیگران می‌شود.
مشهدی می‌افزاید: نام نیک بویژه اگر الهی و اسلامی باشد تذکر خوبی برای پاس داشتن مقدسات هم به شمار می‌رود. من با هر بار شنیدن نام «محمد» احساس میکنم که چون این نام مربوط به پیامبر عظیم الشأن اسلام است باید مراقب حرمت آن باشم که البته کار خیلی سختی است.
البته به نظرم در سالهای اخیر شیطنتی هم دیده می‌شود که گاه نام‌های مقدس وزیبا را تحقیر می‌کنند و ای کاش چنین افرادی توجه داشته باشند که کارشان کار بسیار ناپسندی است.
* «نام نیک» در فرهنگ اسلامی
در این زمینه حجت‌الاسلام عبدالکریم پاک‌نیا تبریزی با اشاره به اینکه در فرهنگ اسلامی به «نام نیک» اهمیت زیادی داده می شود و در تربیت اسلامی باب مخصوصی برای نامگذاری داریم، می‌گوید: یکی از حقوقی که فرزند بر عهده والدین دارد، انتخاب نام نیک برای اوست. این انتخاب دارای نقش تربیتی است و در نهج‌البلاغه نیز به آن اشاره شده است.
این نویسنده و پژوهشگر علوم اسلامی می افزاید: نام هر فرد، معرف اعتقادات، فرهنگ و شخصیت اوست و گاهی انتخاب نام‌های نامناسب برای فرزندان موجب احساس حقارت و رنج دائمی فرزند می‌شود. در مقابل، نام‌های زیبا از نظر روحی و روانی روی فرد اثر می‌گذارد و با آثار تربیتی خود، گاهی باعث ارتقای جایگاه اجتماعی آنها می‌شود.
مثلاً در واقعه عاشورا امام حسین (ع) وقتی کنار جنازه «حر» آمد، فرمود: «بخٍ بخٍّ لک یا حُر! اَنت حر کما سُمّیتَ فی الدنیا والاخره والله ما اخطَئَت امّک ای سَمَّتک حُرّاً». یعنی مبارک باد بر تو ای حر! تو در دنیا و آخرت آزاده‌ای چنانکه آزاده نامیده شدی و به خدا قسم مادرت اشتباه نکرده که نام تو را حر گذاشت. این تکریم در اینجا به دلیل نام نیکی است که «حر» داشته و امام حسین به این نکته توجه می‌کند. یا مثلاً در مورد جناب حلیمه سعدیه وقتی آمد برای اینکه دایه پیامبر اکرم(ص) شود حضرت عبدالمطلب فرمود: به به! این دو صفت نیکو «حلم» و «سعادت» مایه عزتِ روزگار و سعادت ابدی است.
علاوه بر این، در روایات اسلامی هم اشاراتی به نام نیک داریم که مثلاً نام نیک موجب افزایش رزق و روزی می‌شود. امام رضا(ع) در حدیثی می‌فرمایند در هر خانه‌ای که نام محمد، علی، حسن، حسین، جعفر، طالب، عبدالله یا فاطمه وجود داشته داشته باشد، فقر و تنگدستی به آن خانه راه نمی‌یابد و موجب افزایش رزق و روزی است.
در کتاب وسایل الشیعه در حدیثی از حضرت رضا(ع) داریم که در هر خانه‌ای که «محمد» باشد اهل آن خانه بامداد و شامگاه در معرض برکات الهی خواهند بود.
* اثر نام نیک در روز قیامت
یکی دیگر از برکات نام نیک در روز قیامت معلوم می شود. حجت الاسلام والمسلیمن پاک‌نیا تبریزی در این باره با اشاره به حدیثی از رسول اکرم(ص) می‌گوید: آن بزرگوار می‌فرمایند نام‌های نیکو بر خود نهید زیرا در روز قیامت شما را به نام‌هایتان صدا می‌زنند و این باعث سرافرازی شما می‌شود. می‌فرمایند «استحسنوا اسمائکم». همچنین در روایات داریم که نام نیک نقش تربیتی دارد زیرا وقتی انسان نام زیبایی دارد احساس می‌کند با صاحب آن نام دارای پیوند است و سعی می‌کند شبیه او و رهرو او باشد.
در روایتی داریم که یکی از یاران امام صادق (ع) به نام «سَکونی» که خدا به او دختری داده بود به محضر ایشان رسیده بود. حضرت نام دختر را پرسیدند و او گفت که نامش را «فاطمه» گذاشتم. حضرت او را تحسین کردند و نکاتی را بیان کردند و سپس فرمودند اکنون که نام دخترت را فاطمه گذاشتی به او ناسزا نگو، او را کتک نزن و نفرینش نکن چرا که این نام در نزد خداوند، باعظمت و محترم است و خداوند این نام را از اسم خود برای حبیبه خود حضرت صدیقه طاهره(س) گرفته است.
بنابراین دختری که به این نام خوانده می‌شود و می‌بیند که او را به خاطر نامش تکریم می‌کنند، سعی می‌کند صفات صاحب این نام یعنی حضرت زهرا(س) را در خود تقویت و متجلی کند.
نظر شما